Broker by Kore-eda Hirokazu

Υπάρχουν ταινίες που όσα χρόνια και να περάσουν τις θυμάσαι με κάθε λεπτομέρεια, άλλες τις ξεχνάς τελείως, σαν να μην τις είδες ποτέ, κι είναι κι εκείνες που σε αφήνουν με μια αίσθηση που δυσκολεύεσαι να βρεις τις κατάλληλες λέξεις για να την περιγράψεις. Το Shoplifters, του Kore-eda Hirokazu, αποτελεί μια από αυτές. Την παρακολούθησα στη σκοτεινή αίθουσα όταν κυκλοφόρησε και έκτοτε, όποτε την ανακαλώ, θέλω τόσα πολλά να πω, μα στο τέλος μου βγαίνει μόνο να χαμογελάσω και να θυμηθώ κάποιες σκηνές της. Πρώτη μου έρχεται η ερωτική στιγμή του ζευγαριού, κατά τη διάρκεια της καταιγίδας· ίσως κάνα δυο ακόμη και αυτό ήταν. Όλο το υπόλοιπο βρίσκεται καταγεγραμμένο στη μνήμη, όμως δεν μπορώ να το ανασύρω. Θα μου πείτε τώρα, γιατί απλώς δεν την ξαναβλέπω; Ναι, εντάξει, έχετε δίκιο, μα δεν το κάνω για λόγους ρομαντικούς: θέλω να μείνω με την αίσθηση της πρώτης φοράς, κι ας γνωρίζω πως δε θα κρατήσει για πάντα, πως κάποτε θα την ξαναδώ. Βέβαια, υπάρχουν τόσες ταινίες που θέλω να γνωρίσω, οπότε δε θέλει και πολύ να αναβληθεί μια επαναπροβολή.

Μένουμε λοιπόν στην τελευταία κατηγορία έργων, που αφήνουν το ιδιαίτερο αποτύπωμά τους στον ψυχισμό του θεατή. Αναρωτιέμαι πώς το πετυχαίνουν. Δεν πιστεύω ότι αρκεί μια μονάχα απάντηση στο ερώτημα. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, έχω μια ιδέα. Δουλειές σαν και το Broker, φέρουν έναν πολύ συγκεκριμένο ρόλο, δε θέλουν μόνο να σε βάλουν στη θέση των ηρώων, να σου παρουσιάσουν πώς σκέφτονται ώστε να τους ενσυναισθανθείς, όχι. Στοχεύουν στο ν’ αναδείξουν έναν καλύτερο κόσμο, όχι ιδανικό ή μη ρεαλιστικό, αλλά ερχόμενο σ’ επαφή με τα βάσανά τους, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, δείχνοντάς σου πως τα πράγματα θα ήταν καλύτερα αν ακολουθούσες τη στάση τους, χωρίς όμως να υποδεικνύουν ότι κάνουν το σωστό. Τούτο το συμπέρασμα βγαίνει μέσα από τις πράξεις τους, τις επιλογές τους, την πορεία τους – ή τουλάχιστον υπονοείται.

Η ιστορία του Broker, απλή: Η Moon So-young, αφήνει το παιδί της επειδή δεν μπορεί να το μεγαλώσει. Έχει τους λόγους της. Έπειτα επιστρέφει γιατί δεν αντέχει την επιλογή της. Το μωρό έρχεται στα χέρια των Ha Sang-hyun και Dong-soo που τρέχουν μια παράνομη επιχείρηση προώθησης παιδιών σε οικογένειες. Το ταξίδι των ηρώων ξεκινάει, ενώ σταδιακά οι μεταξύ τους δεσμοί δυναμώνουν, φτάνοντας εκεί που είναι να φτάσουν μέσα από την κορύφωση. Το συγκινητικό της υπόθεσης, όμως, έγκειται στο ότι το μωρό της Moon So-young λαμβάνει ήδη τόση αγάπη, προτού καν αρχίσει ν’ αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω του.

Μέσα απ’ αυτό το οδοιπορικό, ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος, επικεντρωμένος στους χαρακτήρες του, ανοίγει διάπλατα ένα παράθυρο με θέα στον ψυχισμό μιας ομάδας ανθρώπων που προσπαθούν να βρουν λύση σ’ ένα διττό πρόβλημα. Πρώτον, θα πρέπει να καταφέρουν να γλιτώσουν από τους εξωτερικούς παράγοντες λόγω των παράνομων πράξεών τους, και δεύτερον, από τους ίδιους τους τους εαυτούς, διότι ο καθένας κουβαλά το δικό του, προσωπικό φορτίο, που πρέπει να διαχειριστεί.

Έτσι λοιπόν με τούτα τα βασικά υλικά, ο Hirokazu χτίζει το ελπιδοφόρο του αφήγημα, το οποίο είμαι βέβαιος ότι θα με συνοδεύει για χρόνια, όπως και το Shoplifters. Θα υπάρχει στη ζωή μου σαν μια ανάμνηση διακριτική, από εκείνα τα στιγμιότυπα που κρατάς κοντά στην καρδιά σου και επιστρέφεις σε αυτά, όποτε τα χρειάζεσαι.

As Experienced by Element 

Επιμέλεια του Δήμου Σκορδίλη