ρού της Kim Thúy

Η πρόταση που θα σας παραθέσω είναι μια παροιμία που επαναλάμβανε συχνά η μητέρα της συγγραφέως και ήταν γραμμένη στον μαυροπίνακα της όγδοης τάξης της στη Σαϊγκόν: Στης ζωής τη μάχη η θλίψη φέρνει την ήττα. Αυτή λοιπόν η σκέψη σε συνδυασμό με τον τρόπο που καταγράφει η Thúy τα γεγονότα της ζωής της συνοψίζει το περιεχόμενο του ρού. Η λογοτεχνία αποτέλεσε τη γλώσσα επικοινωνίας της, γλώσσα εξωτερίκευσης βιωμάτων που κανείς άνθρωπος δε θα έπρεπε να βιώσει, ακόμη κι αν είχε δέκα ζωές στη διάθεσή του, πόσο μάλλον μία και σύντομη. Άλλοτε λυρική στις περιγραφές της, σαν μια ποιήτρια που αναζητά τους δρόμους των παρομοιώσεων και των μεταφορών, και άλλοτε άμεση, τραχιά, λυπητερή, μακάβρια, χωρίς να χάνει στιγμή τη διαύγεια και τον προσανατολισμό της.

Κάθε σελίδα του βιβλίου είναι και ένα απόσπασμα, μια ανάμνηση αποτυπωμένη στο χαρτί, μόνο που οι λέξεις, οι προτάσεις, οι εικόνες, αν είχαν πραγματικό βάρος δε θα ήταν εφικτό να διαβαστούν αυτές οι εκατόν εξήντα δύο σελίδες. Με το που το άνοιγες θα έπεφτε χάμω, δημιουργώντας μια βαθιά χαίνουσα τρύπα που καμία αχτίδα φωτός δε θα τολμούσε να πλησιάσει. Η Thúy επιβίωσε τον πόλεμο στο Βιετνάμ και κατάφερε να έχει τη δική της οικογένεια.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης με έφερνε σε άβολη θέση. Διάβαζα τη ζωή της, την σκοπιά ενός πλάσματος που έτυχε να βρίσκεται σ’ έναν τόπο όπου ο θάνατος επισκίαζε τα πάντα. Πώς τα κατάφεραν, αναρωτιέμαι, αυτοί οι άνθρωποι, όσοι δε διαμελίστηκαν από τις βόμβες ή δεν κάηκαν ζωντανοί ή δεν πέθαναν κατά τη διάρκεια βιασμών ή οποιουδήποτε άλλου ειδεχθούς εγκλήματος εις το όνομα της ματαιότητας, του μίσους. Αναλογιζόμουν τα πρόσφατα γεγονότα στην Παλαιστίνη ενώ γύριζα τις σελίδες του ρού καθισμένος στη σκιά ενός πεύκου, μυρίζοντας το νοτισμένο χώμα και ακούγοντας σε χαμηλή ένταση το The Child in Us των Enigma, απλώς επειδή έτυχε να βρίσκομαι σ’ ένα άλλο μέρος του πλανήτη που δεν πλήττεται αυτή τη στιγμή από καταστροφές που ενεργοποιούνται από πατήματα κουμπιών. Πήρα τον χρόνο μου και έβαλα στην άκρη αυτές τις σκέψεις και συνέχισα τις ημέρες μου ολοκληρώνοντας το ημερολόγιο μιας γυναίκας που αποφάσισε να εξωτερικεύσει, να μοιραστεί, γράφοντας πλέον στον δικό της μαυροπίνακα.

Φαντάστηκα να ζωγραφίζει με την λευκή κιμωλία λουλούδια, να προσθέτει τις λεπτομέρειες στα κλωναράκια τους, ραβδώσεις στα πέταλα, ανθισμένα μπουμπούκια και μερικά ακόμη ντροπαλά που κρύβονται, κι ανάμεσα σ’ όλα αυτά την ίδια ξαπλωμένη να ατενίζει τον έναστρο νυχτερινό ουρανό, δείχνοντας προς τη μεριά των φωτεινών κουκίδων μετρώντας τες.

Έβαλα να παίξει το φανταστικό θέμα του Morricone από το Cinema Paradiso και αφέθηκα ελεύθερος για λίγο να ονειρευτώ έναν κόσμο όπου την ενέργεια που σπαταλάμε για τη βία και τα κακουργήματά της αντ’ αυτού την αξιοποιούμε για κάτι μη βλαβερό, όπως για παράδειγμα να αναπληρωθούν οι εκτάσεις του πλανήτη μας που από πράσινες έγιναν γκρίζες ή –ευχής έργο– να τραφούν όσοι λιμοκτονούν. Πιστεύω σε λιγότερο από δέκα λεπτά θα είχε γίνει η αντικατάσταση.

Released: 2009 (Για την ελληνική γλώσσα 2021 από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ)

As Experienced by Element

Επιμέλεια του Δήμου Σκορδίλη