Θα είμαι ξεκάθαρος. Αυτό το κείμενο έχει μοναδικό σκοπό να παρακινήσει τον αναγνώστη. Θα είναι δύσκολη η περιοχή στην οποία θα περιηγηθούμε, κυρίως γιατί πρέπει να πείσω δίχως να αποκαλύψω. Η επικείμενη ανία που δίκαια θα πλήξει τα συναισθήματά σας, ίσως να μην είναι ο μοναδικός σκόπελος που θα πρέπει να ξεπεράσετε όταν παίξετε το παιχνίδι ώστε να εκλάβετε την εμπειρία ως αυτή που είναι. Μία μοναδική, απαστράπτουσα, θαρραλέα και καινοτόμα φόρμουλα που ξεπερνά το μέσο, όχι χάρη στις δυνατότητες που μας δίνονται από το χειριστήριο, αλλά από την εξιστόρηση και την κινηματογραφική της ανάπτυξη. Ναι, τα ατοπήματα υπάρχουν, και ίσως βλέπουμε το πρώτο. Η διέξοδος προς τον σκοπό δε θα βρεθεί εύκολα στην περίπτωση των σαράντα ή πενήντα ωρών του Death Stranding. Την ισορροπία που χρειάζεται για να προχωρήσουμε (κυριολεκτικά ως Sam Porter Bridges, ο χαρακτήρας του παιχνιδιού, και μεταφορικά ως κάθε ξεχωριστή προσωπικότητα) πρέπει να τη φέρουμε οι ίδιοι στην εξίσωση. Κάποιοι θα χρησιμοποιήσαμε ένα συνδυασμό πολύπλοκων, σύνθετων σκέψεων, όχι μόνο για να αναλύσουμε τα γεγονότα, μα για πείσουμε εαυτό να μην εγκαταλείψει, να συνεχίσει μέχρι το δεδομένο τέλος. Επανδρώσαμε τις επάλξεις του προπύργιου που ονομάζεται αγάπη προς τον δημιουργό, ίσως και να βασιστήκαμε στην ανάγκη να κατακτήσουμε όσο περισσότερο από το trophy line πριν φτάσουμε στο τελικό credits roll.
Στη δική μου περίπτωση (όχι ότι είναι ιδιαίτερη) το παιχνίδι ξεκίνησε να καταλαμβάνει συνειδητά χώρο μέσα μου από το 2016, όταν τα καταφανώς εντυπωσιακά μα αναλόγως δυσνόητα trailers άρχισαν να εμφανίζονται. Η ανυπομονησία να γευτώ το νέο έργο του Kojima σφιχταγκαλιαζόταν από ένα αίσθημα άγνοιας και φόβου. Μία οπτική ή χειριστική εμπειρία που θα άφηνε τα στόματά μας ανοιχτά μα το μυαλό σε αταξία δε θα ενδιέφερε σε βάθος χρόνου κανέναν. Ακόμα και ο μεγαλύτερος οπαδός που επιλέγει να καταπιεί αμάσητες πολλές απρέπειες του δημιουργού, και όχι πάντα εξαιτίας κακών αφεντικών, θα ένιωθε πως η υπομονή που επενδύθηκε δεν είχε την αναμενόμενη απόκριση. Ας πω στα γρήγορα πως όποιος φοβάται την εκπλήρωση του παραπάνω προβληματισμού να βάλει στην άκρη κάθε ενδοιασμό ή αμφιβολία. Ο λόγος για τον οποίο το παιχνίδι πρέπει να φτάσει όσο το δυνατόν σε περισσότερα χέρια είναι αυτός ακριβώς: η ιστορία του. Και μέσω της, το μήνυμα.
Το Death Stranding πυρηνικά δεν έχει να αποδείξει τίποτα. Αν κοινωνούσα εδώ και τώρα το βασικό αφηγηματικό άξονα, χρωματίζοντας τις αποκαλύψεις με λίγες λεπτομέρειες για την ψυχολογία των χαρακτήρων, κάποιοι μέχρι και που θα έκλαιγαν. Όσοι δε γνωρίζουν τις ευαισθησίες του Kojima όμως ας μάθουν πως η ψυχή του είναι δοσμένη στην κοινωνία, στον άνθρωπο, στο τώρα. Αν απλά έχετε ακουστά για τη σειρά που τον καθιέρωσε, η πολιτικοποιημένη και πολεμική σκοπιά των Metal Gear Solid ας μην ξεγελά. Παίξτε και δείτε πως κάθε πόρος τους αποπνέει ασταμάτητα τη βαθιά ανάγκη για ειρήνη. Μα στο προκείμενο.
Ας αναφέρω ένα σημείο της πλοκής, ένα μόνο και επιδερμικό. Ο κόσμος έχει καταστραφεί, και το διαδίκτυο, η άμεση διάδοση της πληροφορίας, η εύκολή επικοινωνία είναι ένα μακρινό όνειρο. Η εμπλοκή του χαρακτήρα στον κόσμο έγκειται μεταξύ άλλων στην αποκατάσταση των δομών ώστε να εδραιωθεί ένα νέο δίκτυο, επανενώνοντας τις πόλεις της Αμερικής που έχουν διασωθεί και μεταφέροντας πρώτες ύλες ή άλλα απαραίτητα αντικείμενα, συστατικά, καύσιμα, οτιδήποτε στον εκάστοτε προορισμό. Ναι, φορτώνεστε στην πλάτη πράγματα και τα μεταφέρετε από εδώ και από εκεί. Φαγητό, φάρμακα, υφάσματα, you-name-it, κυρίως περπατώντας. Από την ανατολική ακτή της Αμερικής στη δυτική. Με φορτίο δεκάδων κιλών στην πλάτη, υπό τις διευκολύνσεις ενός φάσματος επιστημονικοφανούς φαντασίας. Ναι, ξέρω. Χάρη στον διεξοδικό και ικανό δημιουργό όμως, ακόμα και μία τέτοια παραδοξότητα ή δυσπιστία μπαίνει γρήγορα στην άκρη. Η ιδέα μπορεί να είναι ισχνή, μα οι φλέβες και το σύστημα ιστών που μεταφέρουν το αίμα και της δίνουν ζωή, όχι.
Οι κλωστές που έπρεπε να υφάνουν τη σύνδεση με τον παίχτη του σήμερα οφείλουν να αντικατοπτρίζονται στην κοινωνία και ο πρώτος στόχος του Kojima είναι να μας δίνει σαφείς και χειροπιαστές αναφορές, λογικούς ειρμούς και αντιπαραβολές με την καθημερινότητα που δε χρειάζεται να δικαιολογηθούν περαιτέρω. Το σύστημα βαθμολόγησης του Death Stranding είναι ομοιογενές με ένα που οι περισσότεροι έχουν στα κινητά τους και πολλοί σε αυτό βασίζουν τη μέρα τους. Η πρόοδος του Sam γίνεται από τα Likes που λαμβάνει από όσους του αναθέτουν μία μεταφορά. Η κοινότητα επιστημόνων που στηρίζει την αποστολή θα μας πληροφορήσει πως ο οργανισμός του ανθρώπου εκκρίνει φυσικά ένα νέο ένζυμο κάθε φορά που λαμβάνει ένα θετικό σχόλιο για την επίδοσή του, κάνοντάς μας να αναζητούμε την κοινωνική αποδοχή με αυτό τον τρόπο όλο και περισσότερο. Στον αντίποδα, η αληθινή επαφή γίνεται μία ανάμνηση, η αποξένωση και ο φόβος προς την απόρριψη μας κάνει να κλεινόμαστε όλο και πιο πολύ στο πλαίσιο μίας οθόνης μερικών ιντσών, μίας συσκευής που έχουμε στο τσεπάκι μας, στην εμβέλεια του χεριού μας ή του controller της κονσόλας μας. Ο πρωταγωνιστής κάνει από την αρχή ξεκάθαρο ότι δεν του αρέσει να τον αγγίζουν. Όσο παίζουμε καθίσταται αντιστοίχως ξεκάθαρο όμως ότι οι κλωστές που μας δένουν ταυτόχρονα μας ενώνουν. Ο δημιουργός αρχίζει να σου κλίνει το μάτι και να σε προϊδεάζει πως το παιχνίδι για να λάμψει πρέπει να παιχτεί στην online πλατφόρμα που παρομοιάζει το chiral network, το μεγαλύτερο επίτευγμα της ανθρωπότητας, το μέσο που θα ενώσει τον κόσμο με κάτι παραπάνω από τον διπλανό οικισμό ή πόλη.
Η περιήγησή στον κόσμο του Death Stranding είναι συγκεκριμένη, αρκετών επιπέδων και πολύτροπη όσον αφορά στην έκταση που θα χρειαστεί να καταλάβει στο μυαλό σας αν αποφασίσετε να δοκιμάσετε κάθε μηχανισμό που προσφέρει το παιχνίδι. Από την κατάλληλη στολή που θα εξυπηρετεί καλύτερα την αποστολή σας έως τον τρόπο που θα φορτώσετε στην πλάτη σας τα δέματα για να έχετε τη βέλτιστη εργονομία του όγκου, μέχρι τον εξοπλισμό που θα επιλέξετε για να εξασφαλίσετε την ασφαλέστερη διάβασή από εχθρικές περιοχές ή πεδία ανώμαλου δρόμου, ψηλών κορυφών, άγνωστων ποταμών που μπορεί να παρασύρουν εσάς ή το φορτίο σας. Η ποικιλία των μηχανισμών είναι ατελείωτη και κατά προσωπική μου άποψη, κουραστική. Κάθε κόμβος που απαρτίζει το νεοσύστατο δίκτυο έχει να προσφέρει και το δικό του καλούδι στον Sam, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με μία λίστα επιλογών που χρειάζεται πάνω από μισό λεπτό ασταμάτητου scroll down για μία ολόκληρη επαναφορά. Αν δε ανακαλύψετε πόσο εύκολο είναι το παιχνίδι ακόμα και στο hard mode όπου το ολοκλήρωσα, χωρίς να αξιοποιήσω ούτε μία από τις διευκολύνσεις του συστήματος, λαμβάνοντας οχτώ στις δέκα φορές S-rank για την απόδοσή μου και τα περισσότερα Likes, ίσως εκνευριστείτε για το χρόνο που χάσατε προσπαθώντας να μάθετε τι προσφέρει αυτό το gadget και αν το δείνα γάντι ή ο επόμενος εξωσκελετός είναι σημαντικός για την τέλεια παράδοση. Αν είστε υπομονετικοί, στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι αποστολές θα αφήνουν την αίσθηση μίας ευθείας γραμμής που διαβαίνετε ξανά και ξανά. Το εύρος των μηχανισμών παραδόσεων λοιπόν είναι πλατύ, μα το βάθος καθόλου. Δε θα περάσουν πολλές ώρες προτού η κάθε επόμενη παράδοση αρχίζει να ξεθωριάζει και το χρώμα της να πηγαίνει σε ένα ανιαρό και άγευστο γκρίζο, στο οποίο και θα παραμείνει μέχρι το τέλος του πυρήνα του παιχνιδιού. Η μάχη που θα δώσετε με την ανία θα είναι μακριά. Θυμάμαι ότι κάποια στιγμή, σε περιβάλλον καραντίνας, έπαψα να μπορώ να ασχοληθώ με το παιχνίδι για τρεις ολόκληρες μέρες. Το τερέν που δυσκολεύει αναγκαστικά όσο εξελίσσετε την ιστορία ή οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν, πλεγμένοι και αποτέλεσμα της καταστροφής που έγινε, δεν αναβαθμίζουν την εμπειρία τόσο όσο να διανθίζουν τους λόγους για τους οποίους το παιχνίδι καταλήγει να επιδρά στα νεύρα και την υπομονή όλο και πιο διαβρωτικά. Το μεγαλύτερο κενό βρίσκεται εδώ. Υπάρχει μεγάλη, τεράστια απόσταση από ό,τι συνέβαινε στα χέρια μου με ό,τι συνέβαινε μέσα στο κεφάλι μου. Η ιστορία και η δραματικότητα των γεγονότων ανέβαινε εκθετικά με κάθε αποκάλυψη ή επόμενο cut-scene ενώ το gameplay με κρατούσε καθηλωμένο σε ένα μονότονο και στατικό συνεχές. Μα δεν επιθυμούσα στιγμή να παραιτηθώ. Έπρεπε να μάθω τα γιατί και το πώς.
Ο Kojima φυσικά δεν είναι χτεσινός. Το chiral network απαλύνει τον κόπο, την αβάσταχτη μοναξιά που το τοπίο ορθά είναι σχεδιασμένο να προκαλέσει ώστε να εντείνει την ανάγκη μας να αποδεχτούμε ότι δεν αντέχουμε να είμαστε μόνοι. Κάποια στιγμή θα ανοίξετε την κονσόλα και θα δείτε τον χάρτη κατάμεστο από κτίρια, οικήματα και δώρα που άλλοι παίχτες έχουν παραχωρήσει στην κοινή πλατφόρμα του παιχνιδιού. Δύο φορές σώθηκα από αντικείμενα που είχαν εθελοντικά αφεθεί σε σημεία παροχής, δεκάδες επέστρεψα την καλή θέληση γεμίζοντας τον φωριαμό των προσωπικών δωματίων με υλικά που δε χρειαζόμουν άμεσα. Μία αδιαπέραστη περιοχή που με τα πόδια απαιτούσε δέκα λεπτά χρόνου, χάρη στη δημιουργία ενός δρόμου και τη μαγική παρουσία μίας μηχανής έπεσε στα δύο. Γέφυρες και μέρη προστασίας από τη φθορά προσέφεραν ανάσες ανακούφισης και ανάρρωσης. Ξαφνικά το μήνυμα της κοινωνικής δικτύωσης που θέλει να μοιραστεί ο Kojima λάμπει μέσω μίας πρακτικής εφαρμογής του, εξελίσσοντας την αντίληψή μας για την πράξη πίσω από την ανάρτηση, το γιατί πριν από ένα ακόμα Like. Ίσως οι πλατφόρμες να μπορούν να αναχθούν σε κάτι περισσότερο από τρόπους για να κλεινόμαστε στους εαυτούς μας, σε κάτι πλατύτερο από κατασταλτικά τρικ για να περνάμε την ημέρα μας. Γιατί όχι, ακόμα και παίζοντας.
Κάποτε, έφτασα στον επίλογο. Βυθιζόμουν στις ιδέες του Death Stranding αργά και νωχελικά, παραδομένος στην ισχύ του. Τα γεγονότα με διεκδικούσαν ούτως ή άλλως από μόνα τους. Όσο η συνείδησή μου έχανε τη δύναμη να με κρατά ξύπνιο άκουγα μία φωνή να μου ψιθυρίζει, ίσως και να μου δικαιολογείται. Μου είπε, ακόμα κι αν σε κούρασα, δε ζητώ συγγνώμη. Ήταν το τίμημα που και οι δύο πληρώσαμε. Είχα το πνεύμα, μα ίσως όχι τα απαραίτητα εργαλεία, όμως πώς αλλιώς θα σου μιλούσα για μία ιστορία όπου είσαι περικυκλωμένος από την ανία, τη μοναξιά και την αποξένωση; Πρέπει να την επιβάλλω στο δέρμα σου όσο και στο μυαλό σου. Ναι. Έχεις δίκιο, λέω και ζητάω να συνεχίσει. Σου δίνω μία εικόνα από ένα μέλλον κοινό, παγκόσμιο, σε έναν κόσμο χωρίς σύνορα όπου η πληροφορία θα είναι ένα λιθαράκι για να χτίσει ακόμα ψηλότερα το οικοδόμημα που λέγεται ζωή. Αν δειλά δειλά κάνεις το πρώτο βήμα προς την επικοινωνία που θα μας ενώσει και θα επιφέρει την απόλυτη κοινωνική ολοκλήρωση, σκέψου πόσα μπορούν να αλλάξουν. Σκουπίζω ένα δάκρυ που τρέχει από τα μάτια μου. Δεν είναι δικό μου, ανήκει στη Φωνή. Ξέρω, καταλαβαίνω. Το βασικότερο μήνυμα του παιχνιδιού είναι αυτό της ένωσης και επαναλαμβάνεται συνέχεια. Οι χαρακτήρες το κραυγάζουν με κάθε ευκαιρία, ακόμα και μετά την κορύφωση ενός υπαρξιακού δράματος που όμοιο του δύσκολα ανακαλώ στα έργα της βιομηχανίας.
Μετά τους τίτλους τέλους στέκομαι ακριβώς εκεί που συναισθηματικά ήταν ο Sam. Στην άκρη ενός κρατήρα που με χωρίζει από ό,τι ξέρω και θέλω, οτιδήποτε δεν έχω και φοβάμαι να κατακτήσω, λες και θα έχω πολλές ζωές να δοκιμάσω, να μετανιώσω, και χαζεύω αμίλητος μεγέθη που αδυνατώ να μετρήσω. Ο Hideo Kojima με το Death Stranding κάθεται δίπλα μου και δίπλα από το τρισμέγιστο κενό πριν από τον καινούργιο γενναίο κόσμο. Αφήνει το χέρι του στην πλάτη μου. Κοιτάζω να μάτια του και δεν βλέπω φόβο προ ενός χάσματος τόσο μεγάλου και απύθμενου που μονάχα με την Άβυσσο μπορώ να το παρομοιάσω. Κοιτάζω και δε βλέπω φόβο, μόνο αγάπη και ελπίδα. Ιδού η απεραντοσύνη και η θλίψη. Έξαφνα, υπό του φωτός της ψυχής του, νιώθω και εγώ τεράστιος, ικανός να καλύψω κάθε κενό. Έτοιμος να ταξιδέψω προς το νέο κοινό μας μέλλον. Για ακόμα μία φορά, το ευχαριστώ δεν είναι αρκετά μεγάλο.
As Experienced by Γιώργος Κουφαλάς
Επιμέλεια του Γιώργου Κουφαλά
Comments
Post a Comment