Brave New World by Aldous Huxley

Κάθε φορά που βρίσκομαι στη θέση να γράψω ή να συζητήσω για ένα κλασικό αριστούργημα όπως το Brave New World, δεν ξέρω από πού να ξεκινήσω. Η αναφορά στον δημιουργό φαίνεται μια καλή αρχή και εδώ μιλάμε για τον Aldus Huxley. Πάντοτε η πρώτη εικόνα που ανακαλώ για τον απίστευτο συγγραφέα-φιλόσοφο, είναι η ημέρα του θανάτου του, όταν λίγες ώρες πριν αφήσει την ύστατη πνοή, ζήτησε από τη σύζυγό του να του δώσει 100 mg LSD, ώστε ν’ αποχωρήσει, μάλλον, με τον πιο θεαματικό τρόπο. Αδιανόητος τύπος. Βέβαια, αν έχετε διαβάσει τα βιβλία του καταλαβαίνετε ότι δεν πρόκειται για μια παράλογη απόφαση μα, τουναντίον, για μια απολύτως αναμενόμενη. Μεγάλη η παρακαταθήκη του στην παγκόσμια λογοτεχνία και το πιο διάσημο έργο του, μια απίστευτα τρομαχτική σύλληψη που κυκλοφόρησε το πολύ μακρινό1932.

Φανταστείτε έναν κόσμο όπου η ανθρώπινη αναπαραγωγή είναι ελεγχόμενη και προγραμματισμένη. Τίποτα δεν ξεφεύγει ούτε παρεκκλίνει από τους νόμους, τους κανόνες. Όλοι βρίσκονται κάτω από την επήρεια ενός ναρκωτικού που λέγεται Soma,το οποίο τους προσφέρει απλόχερα τη χαρά, κι έτσι δε χρειάζονται να την αναζητήσουν πουθενά αλλού. Έχουμε να κάνουμε με μια κοινωνία «καθαρή», αποστειρωμένη και, όπως ίσως καταλαβαίνετε, απολύτως ζοφερή. Αναρωτιέμαι πώς μπορεί να ένιωσε τότε ένας αναγνώστης, όταν διάβασε τούτο το έργο. Κρίνοντας από τον εαυτό μου και την τέταρτη φορά που επαναλαμβάνω την ανάγνωση, στα τριάντα τρία μου χρόνια, εν έτη 2021, μια λέξη συνεχώς χαρακτηρίζει την εμπειρία μου: τρόμος.

Πίσω από το sci-fi περιτύλιγμα, ο Huxley ασκεί κοινωνική κριτική. Οραματίζεται μια ανθρωπότητα όπου δεν υπάρχει κανείς που μπορεί ν’ αμφισβητήσει τα δεδομένα που παρουσιάζονται, αντ’ αυτού, όταν γίνονται νύξεις στο παρελθόν, αποφάσεις ή επιλογές των ανθρώπων περασμένων εποχών, οι αντιδράσεις είναι λες και περιγράφεται κάποια εξωγήινη φυλή. Τόσο πολύ έχει αλλάξει ο κόσμος.

Μερικά αντιπροσωπευτικά παραδείγματα της μυθοπλασίας:

• Δεν υπάρχει καν η έννοια του Θεού.
• Κατά τη διάρκεια του ύπνου, μέσα από τα όνειρα, διαδίδεται η προπαγάνδα.
• Οι άνθρωποι δεν αναζητούν την αλήθεια, διότι δεν τους αφορά. Χαμένοι στη μαστούρα, δεν έχουν τέτοιες βλέψεις.
• Δεν υπάρχουν φραγμοί στο ποιος βρίσκεται ερωτικά με ποιον.
• Δεν υπάρχει η έννοια της οικογένειας.

Και η λίστα δεν έχει τελειωμό…

Το ξεκίνησα ένα χειμωνιάτικο βράδυ του Δεκέμβρη, έκανα μια μικρή παύση και το ολοκλήρωσα το επόμενο πρωί. Πέρασαν αρκετές ώρες για να πάρω την απόφαση να του αφιερώσω κείμενο, όχι γιατί πίστεψα ότι θα μπορέσω να εκτονώσω τις σκέψεις μου, απλώς γιατί έπρεπε κάπου να εκφράσω ό,τι βίωσα. Και ξαναλέω, δεν ήταν καν η πρώτη μου επαφή με το έργο, ούτε με τον συγγραφέα. Ίδιον των αριστουργημάτων, υποθέτω, κάθε φορά που επιστρέφεις ν’ ανακαλύπτεις και κάτι καινούργιο. Το εντυπωσιακότερο όμως όλων συμβαίνει όταν σε κάποια απ’ όσα διαβάζεις, τα τόσο εξωφρενικά, ευφάνταστα και εμπνευσμένα, εντοπίζεις πτυχές τους στη δική σου εποχή, τον πραγματικό κόσμο, με αποτέλεσμα το βιβλίο να πέφτει από τα χέρια σου, κι ενώ περιμένεις ν’ ακούσεις τον χτύπο του στο πάτωμα, στ’ αυτιά σου δε φτάνει παρά μια τρομαχτική σιωπή… Αφήνεις λοιπόν το βιβλίο πίσω στο ράφι και συνεχίζεις τη μέρα σου καθώς μονολογείς ότι θα ήταν μια καλή ιδέα να επιστρέψεις σε αυτό, κάποια στιγμή στο μέλλον.

Released: 1932

As Experienced by Element

Επιμέλεια του Δήμου Σκορδίλη